Là phụ nữ ai cũng muốn làm mẹ, nhưng muốn đến với danh vị người mẹ ấy đều phải trải qua kỳ sinh nở, sau khi “vượt cạn thành công” sản phụ cần được chăm sóc chu đáo, giám sát chặt chẽ.
Chắc hẳn ai cũng nghĩ rằng sinh nở xong như rã trút được gánh nặng ngàn cân. Thực tế hoàn toàn ngược lại, hành trình bắt đầu từ đây, chăm sóc phụ nữ sau sinh cần phải đòi hỏi có nhiều kiến thức, kỹ năng và kiên nhẫn. Rất nhiều phụ nữ rơi vào trạng thái trầm cảm, căng thẳng sau khi sinh vì họ vẫn thường chăm sóc theo kinh nghiệm của những người trước, mà quên rằng những điều truyền tai nhau chưa hẳn đúng.
Bạn có biết cách chăm sóc phụ nữ sau sinh đúng chưa? Sau bài này các bạn sẽ hiểu rõ hơn.
Chế độ dinh dưỡng
Trong quá trình sinh, sản phụ mất rất nhiều máu và nước, vì thế sau sinh cần phải bổ sung một chế độ ăn uống, hợp lí, giàu dinh dưỡng.
- Bổ sung sắt. Sắt có trong tế bào và là chất để duy trì hệ thống miễn dịch, điều chỉnh sự điều tiết của tế bào, là chất quan trọng có trong máu để duy trì ổn định lượng máu máu cung cấp cho cơ thể, khi sinh cơ thể sẽ tiêu hao khoảng 200 mg sắt gây thiếu sắt dẫn tới thiếu máu. Điều này gây khó khăn trong việc cho con trong giai đoạn bú. Vì thế, sau sinh sản phụ nên bổ sung sắt bằng các thực phẩm nhiều sắt như gan động vật, táo đỏ, rau bina, các loại đỗ…
- Bổ sung vitamin: sau sinh các bà mẹ cần bổ sung lượng vitamin cao hơn so với thời kỳ mang thai để khôi phục lại sức khoẻ, đồng thời các vitamin này sẽ thúc đẩy quá trình tạo sữa giàu vi chất cho bé yêu, có nhiều loại vitamin:
+ Vitamin C
+ Vitamin D
+ Vitamin nhóm B… Các loại vitamin này đều nằm trong rau củ mà hầu như trong mỗi bữa cơm gia đình đều có: rau chân vịt, cà rốt, cà chua, dưa chuột…
- Bổ sung axit béo: đây được coi là nguồn dinh dưỡng tốt cho phụ nữ sau sinh, đóng vai trò chính trong việc cho con bú, bởi một ngày người mẹ hấp thụ lượng chất béo dưới 1g/ ngày thì lượng chất bé có trong sữa mẹ sẽ giảm đi, điều đó cho thấy chất sữa sẽ giảm đi, ảnh hưởng đến sức khoẻ của bé. Các loại dầu cá thu, cá hồi và cá ngừ đều là nguồn chất béo tốt vì trong đó có chứa omega 3.
- Bổ sung canxi: sau mỗi lần sinh lượng canxi trong xương sẽ giảm đi 300 mg, nếu lượng canxi không đủ để đáp ứng thì sẽ ảnh hưởng không tốt đối với sức khoẻ bà mẹ và trẻ sơ sinh; ngoài ra người mẹ có thể mắc một số bệnh về xương như loãng xương, chuột rút… nguy hiểm hơn là hạ canxi máu.
Chế độ nghỉ ngơi hợp lí.
Trong tuần sanh khi mẹ cố gắng ngủ những khi ngủ được. Càng nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt. Việc ngủ đủ giấc sẽ giúp cho bà mẹ tạo ra năng lượng sảng khoái, giúp hồi, tránh stress, trầm cảm sau sinh.Để sản phụ dễ ngủ, có thể ăn hạt sen hầm, sữa hạt sen hay các loại trà thảo mộc khác có tác dụng dễ ngủ, đi sâu vào giác và không tác dụng phụ nữa. Không nên dùng các thuốc an thần như Chlorpheniramine…vì sản phụ sẽ gặp một số vấn đề rắc rối, không những vậy mà còn ảnh hưởng đến bé về sau
Vận động nhẹ nhàng
Sau khi vết thương đã lành ổn định, các mẹ nên vận động, massage thư giãn, xoa bóp cơ thể, với liều lượng thích hợp, động tác tốt nhằm đẩy sản dịch ra ngoài, giúp khí huyết lưu thông, giãn mạch thư thái, ăn ngủ tốt hơn. Ngoài ra, các mẹ nên tham gia các khoá tập thể dục nhịp điệu, xông hơi còn mang lại lợi ích như:
- Giảm đau lưng, mệt mỏi sau sanh.
- Nhanh chóng lành vết thương, hồi phục sức khoẻ sau sanh đẻ.
- Giảm táo bón, tránh bí tiểu.
- Giúp cho tinh thần sản phụ bớt căng thẳng, stress trầm trọng. Lạc quan hơn và tinh thần thư thái
- Giảm trai biến mạch máu não.
- Tránh nguy cơ viêm tắc tĩnh mạch sâu, nghẽn mạch phổi.
Giữ ấm cơ thể
Sau khi sinh mẹ và bé cần được giữ ấm tốt. Tuy nhiên, không đốt than để giữ ấm vì khi đốt than sẽ sinh ra khí thải rất độc:ni-tơ, cacbonat… sẽ gây ngộ độc than cho cả mẹ và bé, nhất là khi ở trong buồng kín. Hơn nữa, sử dụng than sẽ gây bỏng cho bé do không thể điều chỉnh nhiệt độ của than. Sản phụ nằm trong phòng kín quá lâu, mặc nhiều quần áo sẽ gây bất lợi cho mẹ và bé
Bên cạnh đó cả mẹ và bé cần được tắm nắng mỗi ngày để hồi phục sức khoẻ và giúp xương bé phát triển tốt hơn. Nên tắm nắng trước 8 giờ sáng, không nên tắm quá 30 phút
Lưu ý: không nên tắm nắng trong phòng kín vì có thể cản trở sự xâm nhập tia tử ngoại. Theo nghiên cứu gần đây trong tia tử ngoại có tác dụng diệt khuẩn, khử trùng, vì vậy để để nắng sáng chiếu vào phòng trực tiếng
Tuy nhiên, do mới sinh nên mẹ không nên vận động quá nhiều và cần chú ý giữ ấm cơ thể. Nhiệt độ phòng lý tưởng cho cả mẹ và bé là 25 độ C.
Kiêng đồ cay, chất kích thích, chất gây nghiện, thức uống chứa cafein.
Trong 6 tuần đầu thì không nên ăn đồ hải sản, đồ lạnh.
Không nên hút thuốc, uống rượu, dùng kháng sinh như chloramphenicol,tetracyclin, thuốc nội tiết tố, thuốc chống ung thư…vì những thuốc này có thể đi qua sữa mẹ gây ngộ độc thuốc cho trẻ.
Nên tránh chế độ ăn kiêng vì có thể gây hụt giảm lượng chất dinh dưỡng có trong sữa mẹ khiến cho trẻ thiếu chất, chậm phát triển.
Ngồi nhiều để cho con bú: mới sinh thể trạng còn yếu, gân cốt vừa mới trải qua trận “tập dượt” nên khá năng, cơ thể không thể quay trở lại ban đầu, chính vì thế nhiều bà mẹ thường hay ngồi cho con bú nhưng sau sanh ngồi nhiều gây chứng đau lưng kinh niên, sa tử cung.
Không nhét gòn vào tai: sản phụ sẽ thấy khó chịu, ù tai với tiếng động xung quanh do nhét gòn vào tai trong thời gian dài.
Nằm gác chéo hai chẩn lên nhau để khép âm đạo: tư thế này ngăn không cho sản dịch thoát ra ngoài, không tốt cho sản phụ, tư thế đúng là nằm duỗi thắng, khép hai chân sát vào nhau.
Những cách chăm sóc phụ nữ sau sinh đã điểm qua vài cách đơn giản, ngại gì mà không áp dụng tại nhà. Hãy quan tâm đến phụ nữ sau sinh và áp dụng những cách trên, điều này sẽ giúp cho họ cảm thấy tốt hơn.